Część 1. Lata 1917-1950
Eppinger Dardevle jest prawdopodobnie najbardziej znaną błystką wahadłową na świecie. Co pomogło jej osiągnąć taki status - doskonałe połączenie formy i jakości czy utalentowany marketing - nie ma znaczenia, ponieważ najważniejsze jest to, że zawsze skutecznie łowiła ryby. Przez ponad sto lat Dardevle utrzymuje swoje miejsce w pudełku prawie każdego wędkarza. Jej skuteczność, niezawodność i jakość skłaniają wędkarzy do kupowania właśnie jej, a nie któregoś z tysięcy jej klonów, które często kosztują znacznie mniej. Wiele słynnych błystek znacznie się zmieniło w czasie swojego istnienia. Takie legendy jak Acme Kastmaster i Little Cleo, Johnson's Silver Minnow i Sprite, są teraz produkowane w Azji, mają już inny kształt i wagę, pokrycie itp., ale Dardevle pozostała praktycznie niezmieniona i, jak na początku ubiegłego wieku, jest produkowana przez małą rodzinną firmę w Detroit (no, prawie), w której nadal pracują potomkowie twórcy Dardevle, Lou Eppingera.
Historia powstania i rozwoju firmy w ciągu ostatnich 100 lat została dobrze opisana w artykule znanego kolekcjonera Terry'ego McBurneya, opublikowanym w 2007 roku w czasopiśmie Narodowego Klubu Kolekcjonerów. Można go przeczytać na stronie Eppinger. Bardzo polecam do przeczytania. Ale w naszym artykule nie będziemy poruszać niewątpliwie ciekawej historii firmy, a przyjrzymy się ewolucji standardowej błystki o wadze 1 oz (28 g), która była pierwszą seryjną Dardevle i podstawą dla wszystkich innych przedstawicieli serii - Dardevle Imp, Dardevlet, Huskie Devle, Dardevle Midget, Dardevle Spinnie, Huskie Jr., Troll (Koho) Devle, Lil Devle, Dardevle Skitter. Ten artykuł nie jest listą faktów historycznych, ale wynikiem badań setek egzemplarzy Dardevle i dużej ilości materiałów historycznych z otwartych źródeł. Jeśli nasi czytelnicy mają informacje o nieścisłościach w naszych wnioskach lub dodatkowe informacje, zdjęcia lub skany, prosimy o kontakt pod adresem [email protected].
Zgodnie z oficjalną historią firmy, Lou Eppinger zaczął łowić na prototyp błystki, którą teraz znamy jako Dardevle, o wadze 2 oz w 1906 roku, a po dziesięciu latach poszukiwań, eksperymentów i odkryć postanowił rozpocząć produkcję seryjną. Wtedy ta błystka otrzymała nazwę Osprey, była produkowana z mosiądzu i miedzi i miała kilka wariantów kolorystycznych, w tym najbardziej znane czerwono-białe paski, chociaż najpopularniejszy był wtedy wariant czarno-biały.
Błystki wahadłowe Osprey zmieniły swoją nazwę na Dardevle od 1919 roku, więc wszystkie seryjne egzemplarze, które noszą stempel Osprey, zostały wyprodukowane w okresie od 1917 do 1918 roku. W momencie zmiany nazwy błystka była już dość popularna w Detroit, jej design, rozmiary i podstawowe kombinacje kolorów były już dość ustalone, więc Dardevle, które były produkowane aż do lat 50-tych XX wieku, były dokładną kopią ostatnich błystek Osprey.
Standardowa Osprey, około 1918 r.
Na tym zdjęciu standardowa seryjna błystka Osprey, jej rzeczywista masa to 1.0 oz (28,3 g), długość - 3.57 in (90,8 mm), największa szerokość - 1.13 in (28,7 mm), grubość - 0.06 in (1,45 mm).
Tak więc ta błystka powinna być uważana za pierwszy seryjny model, od którego wywodzą się wszystkie Dardevle. Jednak mamy w naszej kolekcji jeszcze jeden egzemplarz Osprey, który, jak się wydaje, pokazuje, że w okresie produkcji w latach 1917-18 seryjna Osprey przeszła przynajmniej jedną zmianę. Ta błystka jest wykonana z miedzi, ma mniejsze wymiary i wagę, a także inny stempel. Tak samo jak na standardowych Osprey, na stemplu są tylko dwa słowa, ale kształt liter się różni, podobnie jak jakość stemplowania.
Najwcześniejsza Osprey, około 1917 r.
W przeciwieństwie do zwykłej Osprey lub Dardevle z pierwszej połowy XX wieku, ta błystka jest nieco węższa i lżejsza. Jej rzeczywista masa to 0.89 oz (25,1 g), długość - 3.56 in (90,4 mm), największa szerokość - 1.09 in (27,6 mm).
We wspomnianym wyżej artykule Terry'ego McBurneya jest zdjęcie kolekcji błystek Osprey (ta kolekcja znajduje się teraz w muzeum Epinger w Dearborn), a także osobne zdjęcie, na którym można zobaczyć stempel "OSPREY" DETROIT, którego szczegóły - rozmieszczenie liter, nierównomierność głębokości odcisku itp. - pokrywają się ze stemplem z naszej błystki. Różnica tego egzemplarza od standardowych Osprey/Dardevle, a także zgodność stempla z egzemplarzem z muzeum Eppinger wskazują na to, że jest to jedna z najwcześniejszych Osprey, która została wyprodukowana w bardzo ograniczonej ilości. Błystka, którą trzymał w rękach sam Lou Eppinger!
Porównanie stempli Osprey dwóch wersji
Uważamy, że właśnie ta, nieco lżejsza od 1 oz Osprey, była pierwszą komercyjnie udaną błystką Lou Eppingera, a gdy uwierzył w jej przyszły sukces, zrobił bardziej estetyczny stempel i nowe matryce, doprowadzając masę błystki dokładnie do 1 oz.
Jednocześnie z Osprey 1 oz Lou Eppinger produkował również dwukrotnie lżejszą wersję błystki, która nosiła nazwę Sam Wood's Special. Jej kształt, długość i szerokość pokrywają się ze zwykłymi Osprey, ale jest ona wykonana z cieńszego metalu - 0.03 in (0,77 mm).
Osprey Sam Wood's Special, około 1918 r.
Rzeczywista waga obu naszych egzemplarzy to 0.58 oz (16.4 g). Obie błystki Osprey Sam Wood's Special - zarówno mosiężna, jak i niklowa - mają lakierowe pokrycie na tylnej stronie.
Porównanie grubości standardowej Osprey i wersji Sam Wood's Special
Od 1919 roku błystka zmieniła nazwę na Dardevle i w niezmienionej formie była produkowana aż do II wojny światowej. Ciekawe, że najpopularniejszymi wariantami kolorów Osprey i Dardevle były wtedy czarno-białe. Właśnie w takich kolorach wykonana jest większość błystek Eppinger, które przetrwały do naszych czasów.
Typowa Dardevle z lat 1920-1930
Jeśli chodzi o lekką wersję, Sam Wood's Special, była ona produkowana również po zmianie nazwy przynęty na Dardevle, ale, sądząc po wszystkim, niedługo. Terry McBurney opowiedział, że wzmianki o lekkich Dardevle Sam Wood's są obecne w broszurach Eppinger z początku lat 20-tych, ale wśród setek starych Dardevle taki egzemplarz nie trafił się nam do tej pory.
W czasach II wojny światowej ze względu na potrzeby przemysłu obronnego w USA był deficyt metali kolorowych, dlatego Eppinger była zmuszona produkować błystki z tego, co było. A dokładniej, ze stali, która może rdzewieć. Nie ma wątpliwości, że wędkarze byli wtedy raczej niezadowoleni z takiej zmiany, ale te "wojenne" błystki nie mają żadnych innych różnic od pierwszych Dardevle. Oczywiście, do naszych czasów przetrwało niewiele takich błystek i znalezienie takiego egzemplarza w dobrym stanie nie jest łatwe.
Dardevle z czasów II wojny światowej, początek lat 40-tych
Nasza Dardevle z tego okresu również bardzo ucierpiała z powodu korozji, a ponadto poprzedni właściciele próbowali usunąć ślady korozji mechanicznie, dlatego stempel błystki nie jest tak wyraźny, jak na błystkach wcześniejszych czy późniejszych.
Stempel "wojennej" Dardevle
Jednak wszystko inne, poza materiałem - rozmiary, waga, malowanie, stempel - całkowicie pokrywa się zarówno z wcześniejszymi, jak i powojennymi Dardevle.
W latach 40-tych w Eppinger zmieniono technologię malowania. Dzięki zastosowaniu innych materiałów lub narzędzi pokrycie stało się bardziej równomierne i trwałe, a zastosowanie szablonów uczyniło linie bardziej wyraźnymi.
Powojenna Dardevle
Co ciekawe, mimo nominalnej wagi 1 oz (a taka była rzeczywista waga ostatnich Osprey), rzeczywista waga Dardevle z pierwszej połowy XX wieku była nieco mniejsza. Cztery egzemplarze, które mamy w rękach w momencie pisania tego artykułu, są nieco lżejsze niż 1 oz:
- czarno-białe paski, miedź - 0.87 oz (24,8 g);
- czerwono-białe paski, nikiel - 0.95 oz (26,9 g);
- czarno-białe paski, nikiel, "wojenna" - 0.86 oz (24,3 g);
- czarno-białe paski, nikiel, powojenna - 0.87 oz (24,8 g).
Ta różnica wynika z nieco mniejszej grubości metalu, z którego wykonane są Dardevle. Warto też zauważyć, że w dotyku nasza Osprey 1 oz wydaje się mieć grubszą warstwę niklu.
Wypukłość pierwszych Osprey/Dardevle
Wszystkie błystki przedstawione w tym artykule mają taką samą wypukłość. Jeśli położyć te błystki bez haczyków na stole, ich najwyższy punkt będzie na wysokości około 0.3 in (7,5 mm).
W latach 50. Dardevle czekały nowe zmiany, które uczyniły tę słynną błystkę jeszcze lepszą, taką, jaką znamy ją dzisiaj. O tym porozmawiamy w drugiej części materiału.